https://bitcoinwiki.nl/api.php?action=feedcontributions&user=Lxer&feedformat=atomBitcoinWiki.nl - Gebruikersbijdragen [nl-informal]2024-03-29T12:46:15ZGebruikersbijdragenMediaWiki 1.39.3https://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Bitcoin_in_El_Salvador&diff=2075Bitcoin in El Salvador2021-09-25T09:05:00Z<p>Lxer: verbetering leesbaarheid</p>
<hr />
<div>'''< niet klaar, dus nog niet hiernaartoe linken vanuit een andere pagina >'''<br />
<br />
<br />
<br />
==Voorgeschiedenis==<br />
<br />
=== Dollarisatie El Salvador ===<br />
De colón (SVC) was van 1892 tot aan 2011 de munteenheid van El Salvador. De colón was vernoemd naar Christopher Columbus (Cristóbal ''Colón'' in het Spaans)''.'' Op 1 januari 2001 werd de United States dollar (USD) wettig betaalmiddel in El Salvador. Hiermee verloor El Salvador de regie over het eigen monetair beleid. Dit omdat het monetaire beleid ten aanzien van de USD door de Federal Reserve in de Verenigde Staten wordt gemaakt.<br />
<br />
===President Bukele===<br />
<br />
Nayib Armando Bukele Ortez (geboren 24 juli 1981) is de president in El Salvador sinds 1 juni 2019 na hen winnen van de verkiezingen van 2019. De als 'populistische' bestempelde president haalde 53% van de stemmen en verkreeg daarmee absolute meerderheid in beide kamers van het parlement. Bukele is met zijn 40 jaar (in 2021) een van de jongste presidenten op aarde. <br />
<br />
Bukele is onder meer populair geworden door de effectieve bestrijding van het straatgeweld en het aanpakken van oude, corrupte machtstrukturen die naar verluidt de elite de hand boven het hoofd en in het zadel van de macht houden. <br />
<br />
Er is veel kritiek op Bukele, ook vanuit het Westen. Gewezen wordt op de autocratische trekken van de president. Zo heeft hij rechters vervangen en met militair vertoon in het parlement wetten doorgedrukt om geld vrij te maken voor bestrijding van criminaliteit. <br />
<br />
Ondanks dat hij zich opwerpt als man van het volk komt hij uit een gezin behorend tot de bovenlaag van het land.<br />
<br />
===El Zonte===<br />
<br />
Een anoniem gebleven persoon vond zijn USB-stick terug met daarop bitcoin, ooit gekocht voor 15 dollarcent. Hij zocht een goed doel ervoor en sloot een partnerschap af met surfer dude Michael (Mike) Peterson. Deze kreeg een flinke donatie, op voorwaarde dat de bitcoin gebruikt werden om een circulaire Bitcoin economie op te zetten, niet direct verkopen voor fiat. (bron: [https://medium.com/@Bixin/el-salvadors-cryptocurrency-journey-from-anonymous-donation-to-bitcoin-adoption-6c35c2fb3cb6 Medium])<br />
<br />
Peterson kwam al jaren in het kust plaatsje El Zonte om te surfen. Hij en zijn vrouw kochten een huis en gingen er permanent wonen. Ze zagen dat de lokale armere bevolking geen bankrekening had en puur op content geld leeft. Over afstand geld sturen of ontvangen is voor 70% van de bevolking onbereikbaar.<br />
<br />
Peterson overwoog Bitcoin (on chain) te introduceren maar zag daar van af wegens de lage transactiesnelheid en hoge fee kosten. Hij vond te tijd rijp om Lightning in het dorp te introduceren: alle mensen die mee wilden doen (kleine eettentjes e.d.) dienden de Satoshi (Lightning only) Wallet te installeren op hun telefoon. Peterson zette een Lightning node onder eigen beheer op. De hele lokale Bitcoin economie draaide in feite op deze node. Om twijfelende mensen over de streep te trekken beloofde Peterson te allen tijde sats om te wisselen voor contante dollars.<br />
<br />
Dit is redelijk succesvol gaan draaien en is uiteindelijk heeft ook president Bukele dit ter plaatse leren kennen. Hiermee was de kiem gelegd voor de verdere ontwikkelingen.<br />
<br />
'''Bitcoin beach...'''<br />
<br />
==Invoering bitcoin als wettig betaalmiddel==<br />
<br />
===Aankondiging van de Bitcoin Wet tijdens Bitcoin Miami Convention===<br />
Jack Mallers (CEO van Strike) hield op 5 juni een [https://www.youtube.com/watch?v=_59hrgTiRJU presentatie] op Bitcoin Miami Convention 2021, tijdens deze presentatie haalde hij problemen aan die volgens hem verkeerd gaan in de macro-economie. Hierna vertelde Mallers wat emotioneel welke nadelen het gebruik van de US dollar voor El Salvador, bijvoorbeeld de kosten van [[Bitcoin in El Salvador#Remittances|remittances]]. Tijdens zijn bijna drie maandelijkse verblijf in El Salvador hielp en leerde hij de El Salvadoranen met betrekking tot Bitcoin. Mallers kreeg een bericht van Bukele met de vraag om mee te helpen aan het plan om bitcoin als wettig betaalmiddel te maken in El Salvador. Tijdens deze presentatie liet Mallers een [https://youtu.be/_59hrgTiRJU?t=799 video] van Bukele zien, hierin vertelde Bukele dat hij volgende week een wetsvoorstel inbrengt die bitcoin als wettig betaalmiddel zal beschouwen.<br />
<br />
===Wetsvoorstel===<br />
Vier dagen na de aankondiging van de Bitcoin Wet, op 9 juni, nam het congres het wetsvoorstel aan met een overgrote meerderheid van 62 uit 84 stemmen. El Salvador gaf aan dat zij negentig dagen nodig hadden om het land voor te bereiden op de ingang van deze wet. Op 7 september 2021 ging de Bitcoin Wet in. Met de inwerkingtreding van deze wet is El Salvador het eerste land ter wereld dat bitcoin als wettig betaalmiddel accepteert.<br />
<br />
=== De Bitcoin Wet ===<br />
In een [https://twitter.com/nayibbukele/status/1402446890466217985 tweet van Bukele (Engelse versie)] liet hij zien wat de inhoud van ''<nowiki/>'the Bitcoin Law''' (de Bitcoin Wet) is.<br />
<br />
[https://bitcoinmagazine.nl/nieuws/bitcoin-wet-in-el-salvador-gaat-vandaag-in-dit-is-wat-je-moet-weten Bitcoin Magazine] vatte de Bitcoin Wet als volgt samen:<br />
<br />
* Het doel van het wetsvoorstel is om van Bitcoin een wettig betaalmiddel te maken;<br />
* De prijs tussen Bitcoin en de dollar wordt volledig overgelaten aan de vrije markt;<br />
* Prijzen mogen worden uitgedrukt in Bitcoin;<br />
* Belastingen mogen worden betaald in Bitcoin;<br />
* Uitwisseling van Bitcoin voor andere valuta is belastingvrij, zoals het hoort;<br />
* De Amerikaanse dollar wordt gebruikt in de boekhouding als referentie-valuta;<br />
* Iedereen moet Bitcoin accepteren als dat als betaalmiddel wordt aangeboden;<br />
* Winkels kunnen een bitcoin wallet via de overheid aanmaken;<br />
* De staat zal via de Banco de Desarollo de El Salvador (BENDESAL) gegarandeerd de uitwisseling tussen de Amerikaanse dollar en Bitcoin faciliteren;<br />
* Er komt een fonds (trust) van $150 miljoen dat wordt gebruikt om uitwisselingen te faciliteren en de kosten te dekken.<br />
<br />
===Chivo wallet en Chivo ATM ===<br />
Bij ingang van de wet bood El Salvador twee producten aan; de Chivo wallet en de Chivo ATM. ''Chivo'' is in El Salvador jargon voor het woord '''cool''<nowiki/>'.<br />
<br />
==== Chivo Wallet ====<br />
De Chivo wallet is een door de El Salvadoraanse staat uitgebrachte bitcoin [[wallet]], waarmee je bitcoin kan ontvangen en verzenden. Deze wallet maakt gebruik van [[Lightning]], waarmee je instant en zo goed als kosteloos bitcoin kan verzenden en ontvangen doormiddel van bijvoorbeeld het scannen van een QR-code. Om bitcoingebruik onder de bevolking te stimuleren kon elke gebruiker gratis $30 aan bitcoin ontvangen in de Chivo Wallet. Het gebruik van de Chivo wallet is niet verplicht, iedereen is vrij te kiezen welke bitcoin wallet hij of zij gebruikt.<br />
<br />
==== Chivo ATM ====<br />
'''De Chivo ATM is een pinapparaat waarmee.....'''<br />
<br />
-in Amerika ATM's<br />
<br />
-in E.S.<br />
<br />
===Remittances===<br />
Remittances is engels voor het overmaken van geld van het buitenland naar je eigen thuisland. Veel El Salvadoranen werken in het buitenland om geld te verdienen, zij maken dit geld over naar El Salvador. In de Verenigde Staten werken er ongeveer 2 miljoen El Salvadoranen. Deze remittances maken ongeveer '''<u>22%??</u>''' deel uit van het bruto binnenlands product (bbp) van El Salvador. De kosten van deze remittances kan oplopen tot wel '''<u>50%??</u>''' op de traditionele manier. Door het sturen van bitcoin van het buitenland naar El Salvador (bijvoorbeeld via de [[Bitcoin in El Salvador#Chivo wallet|Chivo Wallet]]) zijn er zo goed als geen kosten voor deze transacties. Dankzij deze methode zal het bbp in El Salvador significant kunnen stijgen, wat dus goed is voor de economie. Nog een probleem is om deze remittances (in cash) te ontvangen in El Salvador moeten mensen soms uren in de rij staan. Met bitcoin is dit niet het geval, omdat je jouw bitcoin wereldwijd instant kan verzenden en ontvangen.<br />
<br />
'''Bron percentages toevoegen'''<br />
<br />
=== Reactie vanuit de Bitcoin community ===<br />
Op Reddit verscheen er een [https://www.reddit.com/r/Bitcoin/comments/phgtq2/so_we_all_buying_30_worth_of_bitcoin_on_tuesday/ post] die voorstelde om met de gehele community op de dag van de ingang van de wet (7 september) $30 aan bitcoin te kopen, om de bevolking in El Salvador te steunen. Het bedrag van $30 was gekozen, omdat dit het equivalent was aan het bedrag dat elke El Salvadoraan kreeg aan bitcoin. Het voorstel van deze Reddit-gebruiker werd groots omarmt. De Reddit-post kreeg duizenden reacties, maar ook op andere sociale media werd het bericht groots opgepikt. Vele mensen lieten weten dat ze bitcoin op deze dag gingen kopen en riepen ook anderen op dit te doen. Zie bijvoorbeeld [https://twitter.com/michael_saylor/status/1434850362943438852 deze tweet van Michael Saylor] die meer dan 90.000 stemmen kreeg op een poll.<br />
<br />
===Protesten in parlement en op straat===<br />
<br />
===IMF gemopper===<br />
<br />
== Bitcoin op de balans van El Salvador ==<br />
El Salvador heeft zelf heeft bitcoin op de balans staan.<br />
<br />
Zie [[Bitcoin Data#Landen en bedrijven met bitcoin op de balans|Landen en bedrijven met bitcoin op de balans]]<br />
<br />
== Tijdlijn belangrijke gebeurtenissen ==<br />
{| class="wikitable"<br />
|+<br />
!Datum<br />
!Gebeurtenis<br />
|-<br />
|05-06-2021<br />
|Aankondiging van Bukele van het wetsvoorstel om bitcoin een wetting betaalmiddel te maken.<br />
|-<br />
|09-06-2021<br />
|Congres stemt voor het wetsvoorstel om bitcoin een wettig betaalmiddel te maken.<br />
|-<br />
|07-09-2021<br />
|Bitcoin is een wettig betaalmiddel in El Salvador. Hiermee tevens het eerste land waarin bitcoin een wettig betaalmiddel is.<br />
|}<br />
<br />
==FAQ over de invoering van Bitcoin in El Salvador==<br />
<br />
==== Is de invoering van Bitcoin economisch gezien positief voor de bevolking?====<br />
<br />
Ja, mensen kunnen nu dankzij bitcoin sparen. Veel mensen hadden vaak alleen cash geld (omdat zij geen bankrekening hebben), wat direct werd uitgegeven. Ook zal het de El Salvadoranen veel geld schelen bij het doen van [[Bitcoin in El Salvador#Remittances|remittances]].<br />
<br />
==== Was de introductie van Bitcoin vlekkenloos verlopen? ====<br />
<br />
'''antwoord neen, te gehaast...'''<br />
<br />
==== Wie betaalde de $30 airdrop in bitcoin? ====<br />
<br />
Dit werd door de staat betaald met belastinggeld.<br />
<br />
==== Kan Bukele bitcoin van het volk stelen of anderszins misbruiken? ====<br />
<br />
antwoord lijkt het niet op, behalve de staats-wallet Chivo (die een misbruik mogelijkheid ingebouwd zou kunnen hebben) kunnen el salvadoranen elke andere bitcoin wallet gebruiken. <br />
<br />
==== Straalt het negatief op Bitcoin af dat juist een land als El Salvador Bitcoin omarmt? ====<br />
<br />
antwoord straalde het negatief af op de VHS tape dat de porno industrie VHS adopteerde?<br />
<br />
en bitcoin is gedecentraliseerd, het is niet van E.S.<br />
<br />
==== De introductie van Bitcoin in E.S. wordt gevolgd door een crash in de koers. Ligt daar een oorzakelijk verband? ====<br />
<br />
antwoord mogelijk, korte termijn. lange termijn bitcoin don't care<br />
<br />
==== Waaruit staan de bezwaren van de tegenstanders en zijn deze bezwaren terecht? ====<br />
<br />
antwoord bang voor btc en hekel aan el predidente<br />
<br />
==== Het IMF claimt dat Bitcoin El Salvador's economie op macro niveau negatief zal beïnvloeden. Heeft het IMF een punt? ====<br />
<br />
antwoord kul<br />
<br />
<br />
== Succes of Gefaald Experiment ? ==<br />
<br />
Hoe zal het verder gaan met Bitcoin in El Salvador? Er zijn genoeg partijen die er belang bij hebben dat dit experiment gaat falen, namelijk alle instanties die macht gaan verliezen als Bitcoin gemeengoed wordt: IMF, FED, Wereldbank, Visa/Mastercard etcetera. Sabotage-pogingen zijn te verwachten.<br />
<br />
Maar er zijn ook voldoende intrinsieke factoren die een succesvol verloop van dit experiment in de weg staan: de vijandigheid van delen van de bevolking tegen Bitcoin, het wantrouwen jegens president Bukele. <br />
<br />
Maar ook de lage penetratiegraad van (mobiel) internet is een probleem voor het werken met Bitcoin en Lightning in El Salvador. Niet voor niets is enkele jaren geleden een betaalsysteem in Afrika ingevoerd op basis van SMS-berichten, hetgeen veel laagdrempeliger is.<br />
<br />
Wellicht is El Savador de lakmoestest voor Bitcoin: met een president die Bitcoin niet alleen gedoogt maar zelfs ook aanmoedigt<br />
<br />
== Navolging in/door andere landen ==<br />
<br />
Paraguay? <br />
<br />
Ukraïne<br />
<br />
Niet: Turkije<br />
<br />
<br />
== Bronnen: ==<br />
<br />
'Satoshi Radio' podcast host Bart doet in september 2021 verslag vanuit El Salvador in episodes [https://satoshiradio.nl/2021/09/10/170-live-verslag-van-bitcoin-day-in-el-salvador/ #170] en [https://satoshiradio.nl/2021/09/11/171-special-een-gesprek-over-de-geschiedenis-van-el-salvador/ #171].<br />
<br />
Aaron doet in Augustus 2021 verslag vanuit El Salvador, te beluisteren in xxxx</div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1940Tulpenmanie2021-06-13T16:56:48Z<p>Lxer: </p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, totdat rond 1630, door handel en speculatie, de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag naar tulpen onder verzamelaars en liefhebbers toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of [https://www.amazon.com/Extraordinary-Popular-Delusions-Madness-Crowds/dp/9562919919/lrc18-20/ Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds] beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in [https://www.amazon.com/Tulipmania-Money-Honor-Knowledge-Golden/dp/0226301265 Tulipmania: Money, Honor and Knowledge in the Dutch Golden Age] , was er een levendige handel onder 'floristen', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft'[https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_Theunisz] was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en floristen (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een hoeveelheid tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1637. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten. Enkele steden verzochten de Staten van Holland 'verscheide ingezetenen voor hare ruine te conserveren'.[https://www.dbnl.org/tekst/krel002bloe01_01/krel002bloe01_01_0005.php]<br />
<br />
De morele verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer en vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel. Men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit satirische pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt derghener, die haer tegenwoordig laten noemen Floristen' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
In een poging van de politieke elite om ook te kunnen verdienen aan de prijsstijging werd eind 1636 een belasting geheven op tulpenhandel. Uit de belasting archieven blijkt dat er zo'n 400 handelaren waren - veelal uit dezelfde families, bestaande uit welgestelde Mennonieten, zakenmensen, doctoren en juristen. De speculatieve futures markt was voor Nederland niet nieuw, want er bestonden al lange tijd een vergelijkbare markten voor graan en effecten. <br />
<br />
Opvallend is dat o.a. door agrarische veranderingen (meer vrije keuze van productie en markt) en financiële innovaties er grote welvaart ontstond, begin 17e eeuw. Daarbovenop kwam de expansie van de geldhoeveelheid: de VoC had het alleenrecht op handel met Japan dat grote zilvermijnen exploiteerde [https://archive.org/details/historyofmonetar00delmrich], en via de handel met Spanje (dat twee keer per jaar een zilverlevering ontving vanuit de mijnen van Mexico en Peru) kwam zilver vanuit de Nieuwe Wereld [https://www.amazon.com/Capitalism-Amsterdam-Century-Violet-Barbour/dp/B0007F36ZO] naar de Nederlandse havens, en daarnaast was er nog de gebeurtenis van 1628: de verovering van de zilvervloot. Het is dan ook niet acute manie van de welgestelde burger, maar de plotselinge overdaad aan nieuw geld, wat de voedingsbodem vormt voor speculative bubbels.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1939Tulpenmanie2021-06-13T14:37:19Z<p>Lxer: </p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag naar tulpen onder verzamelaars en liefhebbers toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een hoeveelheid tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1637. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De morele verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer en vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel. Men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit satirische pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
In een poging van de politieke elite om ook te kunnen verdienen aan de prijsstijging werd eind 1636 een belasting geheven op tulpenhandel. Uit de belasting archieven blijkt dat er zo'n 400 handelaren waren - veelal uit dezelfde families, bestaande uit welgestelde Mennonieten, zakenmensen, doctoren en juristen. De speculatieve futures markt was voor Nederland niet nieuw, want er bestonden al lange tijd een vergelijkbare markten voor graan en effecten. <br />
<br />
Opvallend is dat o.a. door agrarische veranderingen (meer vrije keuze van productie en markt) en financiële innovaties er plotselinge grote welvaart ontstond, begin 17e eeuw. Het is dan ook niet acute manie van de welgestelde burger, maar de plotselinge overdaad aan nieuw geld, wat de voedingsbodem vormt voor speculative bubbels.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1938Tulpenmanie2021-06-13T14:34:11Z<p>Lxer: </p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag naar tulpen onder verzamelaars en liefhebbers toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een hoeveelheid tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1637. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De morele verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer en vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel. Men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit satirische pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
In een poging van de politieke elite om ook te kunnen verdienen aan de prijsstijging werd eind 1636 een belasting geheven op tulpenhandel. Uit de belasting archieven blijkt dat er zo'n 400 handelaren waren - veelal uit dezelfde families, bestaande uit welgestelde Mennonieten, zakenmensen, doctoren en juristen. De speculatieve futures markt was voor Nederland niet nieuw, want er bestond al lange tijd een vergelijkbare markten voor graan en effecten. <br />
<br />
Opvallend is dat o.a. door agrarische veranderingen (meer vrije keuze van productie en markt) en financiële innovaties er plotselinge grote welvaart ontstond, begin 17e eeuw. Het is dan ook niet acute manie van de welgestelde burger, maar de plotselinge overdaad aan nieuw geld, wat de voedingsbodem vormt voor speculative bubbels.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1937Tulpenmanie2021-06-13T14:27:42Z<p>Lxer: </p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag naar tulpen onder verzamelaars en liefhebbers toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een hoeveelheid tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1637. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De morele verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer en vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel. Men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit het pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
In een poging van de politieke elite om ook te kunnen verdienen aan de prijsstijging werd eind 1636 een belasting geheven op tulpenhandel. Uit de belasting archieven blijkt dat er zo'n 400 handelaren waren - veelal uit dezelfde families, bestaande uit welgestelde Mennonieten, zakenmensen, doctoren en juristen. De speculatieve futures markt was voor Nederland niet nieuw, want er bestond al lange tijd een vergelijkbare markten voor graan en effecten. <br />
<br />
Opvallend is dat o.a. door agrarische veranderingen (meer vrije keuze van productie en markt) en financiële innovaties er plotselinge grote welvaart ontstond, begin 17e eeuw. Het is dan ook niet acute manie van de welgestelde burger, maar de plotselinge overdaad aan nieuw geld, wat de voedingsbodem vormt voor speculative bubbels.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1936Tulpenmanie2021-06-13T12:59:35Z<p>Lxer: </p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag naar tulpen onder verzamelaars en liefhebbers toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een hoeveelheid tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1637. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De morele verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer en vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel. Men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit het pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1935Tulpenmanie2021-06-13T11:56:58Z<p>Lxer: typo</p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1937. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De maatschappelijk verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer een vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel en men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit het pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1637) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxerhttps://bitcoinwiki.nl/index.php?title=Tulpenmanie&diff=1934Tulpenmanie2021-06-13T11:56:10Z<p>Lxer: historie Tulpenmanie</p>
<hr />
<div><br />
= Historie =<br />
Rond 1600 begon een bloeiende handel in Tulpen. Door toenemende vraag (als gevolg van toenemende rijkdom) steeg de prijs van de tulpenbollen gestaag, tot rond 1630 door handel en speculatie de prijs versneld werd opgedreven. In 1637 kwam hieraan abrupt een einde toen de vraag toch minder bleek te zijn. <br />
<br />
In Memoirs of Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds beschreef Charles MacKay in 1841 hoe rond 1635 men in Nederland bezeten was van de Tulpenhandel en er astronomische bedragen werden neergeteld voor de bloemen. Iedereen in het land zou meedoen aan de windhandel en er zouden bollen zijn verkocht voor de waarde van een grachtenpand, en toen prijs kelderde stortte ook de economie in. Hij noemde deze hausse de 'tulpenmanie'.<br />
<br />
Vele historici twijfelen echter aan dit verhaal. <br />
<br />
Volgens Britse historicus Anne Goldgar in Tulipmania and the Econo-Cultural Breakdown, was er een levendige handel onder 'bloemisten', maar waren er slechts 37 die meer dan 300Gulden voor (een pond) tulpen hebben neergelegd. <br />
<br />
De handel in tulpen beperkte zich voornamelijk tot twee tavernes, in Haarlem en Amsterdam. 'De Menniste Bruyloft' was een bijzondere taverne waar kunstenaars, schrijvers en bloemisten (handelaren) bijeenkwamen voor drank, muziek en bollenveilingen. De tulpenveiling bestond meestal uit wat men nu 'futures' zou noemen: contracten voor levering volgend seizoen. Op de top van markt in februari 1637 werd er inderdaad tijdens een veiling 1100 gulden geboden voor een tulpenbollen die na de zomer geleverd zouden moeten worden. Maar toen de volgende dag geruchten te horen waren van een veel lagere verkoop in Haarlem, probeerde de koper Joost van Cuyck onder de (mondelinge) deal uit te komen. De transactie zal waarschijnlijk nooit hebben plaatsgevonden.<br />
<br />
Anders dan wat MacKay beweerde, zal de economische impact van het instorten van de tulpenprijzen in 1637 waarschijnlijk zeer gering zijn geweest. Uit de archieven in Hoorn, Amsterdam en Haarlem blijkt volgens Goldgar niet dat er meer faillissementen waren in 1937. Wel lijkt er nog jaren juridisch te zijn gestreden over naleving van overeenkomsten.<br />
<br />
De maatschappelijk verontwaardiging in die tijd was echter groot: men zich realiseerde dat men niet meer op basis van eer een vertrouwen handel kon drijven, omdat contracten en mondelinge overeenkomsten niet werden nageleefd. Het nieuwe geld en rijkdom stelde, aan het begin van de Gouden Eeuw, nieuwe eisen aan de maatschappij en handel en men vreesde voor moreel verval, zoals bleek uit het pamfletten zoals 'Claere ontdeckingh der dwaesheydt' (1937) en het populaire moralistische toneelstuk 'Tulpenmanie', wat zal hebben bijgedragen aan de legende.<br />
<br />
=De Verschillen tussen Tulpenbollen en Bitcoin=<br />
Bitcoin wordt vaak met de Tulpenmanie vergeleken, in eerste instantie wegens de enorme prijsstijgingen. Opdat de Tulpenmanie snel weer instortte, zal dat met Bitcoin ook wel gebeuren, is dan de redenering. <br />
<br />
Deze vergelijking gaat echter op veel punten mank. Tulpenbollen vormen geen goed oppotmiddel en hebben nagenoeg geen geld-eigenschappen. Bitcoin scoort op alle punten (veel) beter.<br />
<br />
Allereerst de eigenschappen die Aristoteles beschreef: houdbaar, goed transporteerbaar en verhandelbaar, deelbaar/verenigbaar, aantrekkelijkheid. Daarnaast enkele moderne eisen die we aan geld-achtige middelen stellen.<br />
<br />
{| class="wikitable" style="font-family:'Lucida Sans Unicode', 'Lucida Grande', sans-serif !important;;"<br />
|- style="background-color:#cbcefb;"<br />
! style="text-align:right;" | <br />
! EIGENSCHAP<br />
! TULPENBOL<br />
! BITCOIN<br />
! OPMERKING<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 1<br />
| Houdbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Kort<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Zeer lang<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 2<br />
| Deelbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Een halve tulpenbol is niets waard<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 3<br />
| Verenigbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 4<br />
| Uitwisselbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Slecht*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *De ene tulpenbol is de andere niet<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 5<br />
| Herkenbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig*<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| *Je moet kenner zijn; **Softwarematig<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 6<br />
| Transporteerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Matig<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Globaal<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 7<br />
| Ziet er leuk uit<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja*<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| *Gedurende korte tijd; Smaak afhankelijk<br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 8<br />
| Ingebouwd betalingsnetwerk<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 9<br />
| Programmeerbaar<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|-<br />
| style="text-align:right;" | 10<br />
| Werkt op het Internet<br />
| style="background-color:#ffce93;" | Nee<br />
| style="background-color:#d0edcf;" | Ja<br />
| <br />
|} <br />
<br />
Gezien bovenstaande is het geen wonder dat de Tulpenmanie maar zo'n 3 jaar duurde en Bitcoin al 12 jaar aan het groeien is. Een vergelijking tussen Bitcoin en de Tulpenmanie is daarom vrij zinloos en kan niet echt serieus genomen worden.<br />
<br />
<!--<br />
DURABLE Money must stand the test of time and elements. It must not fade, corrode or change throughout its useful life.<br />
.<br />
Two thousand years after Aristotle, we have come to accept that money can be recalled, reprinted and even stored and transmit in ways that were not envisioned by the ancient Greeks. And so, today, our list drops this first requirement and splits Aristotle’s second item into our #2 and #3, below.<br />
.<br />
PORTABLE: Money must convey a high value relative to weight and size. Today, we use ‘portability’ to mean that a buyer can carry either cash or a widely accepted instrument on his person at all times—except, perhaps, when he is bathing.<br />
.<br />
DIVISIBLE: Money should be relatively easy to separate and re-combine without affecting its fundamental characteristics or its value.<br />
.<br />
For example, if you cut a bar of gold in half, each half is worth ½ bar of gold. Likewise, you can shave gold into very thin pieces and still ascertain fractional value by weighing it with reasonably good accuracy. Not surprisingly, tulip bulbs—like garlic can be divided, at least into 6 or 8 similar sized pieces. But wait! Tulib bulbs have other problems. They are perishable and farms can grossly inflate the market by growing more. On the other hand, a pretty, round marble is difficult to divide without smashing it into pieces; And then, it loses the property that gives it luster and enchantment. Therefore, marbles make a poor currency.<br />
.<br />
FUNGIBLE: A functional form of currency is exchangeable for a like denomination, without concern for recovery of the original asset or token.<br />
.<br />
For example, if you loan a car or a favorite coat to friend, you want the return of that same car or coat—not just one of the same value. On the other hand, if you loan 100 dollars to a friend, it makes no difference if he returns a 100 dollar bill, five twenties, or even a personal check—as long as your bank accepts it.<br />
.<br />
INTRINSIC VALUE: The value of money should be independent of any other object and useful as an inherent value contained in the money itself.<br />
<br />
-->=De mogelijkheid om op te slaan=<br />
Tulpenbollen hadden maar een beperkte houdbaarheidsdatum en waren daardoor moeilijk te bewaren. Ook als de bloem was uitgekomen hadden ze maar een beperkte houdbaarheid. <br />
<br />
Bitcoin is daarentegen digitaal en kan binnen korte tijd overgedragen worden van persoon A naar persoon B. Zie ook [[Bitcoin#Onomkeerbare_transacties|Onomkeerbare transacties]]. Daarnaast heeft Bitcoin geen houdbaarheidsdatum.<br />
<br />
=Het verschil in aanbod=<br />
Omdat tulpen relatief gemakkelijk zijn te kweken schakelden veel boeren door de stijgende prijs van tulpenbollen over naar het kweken daarvan. Zo creëerden ze een overschot op de markt waardoor de prijs uiteindelijk instortte. Daarnaast was de kwaliteit van de tulp niet te voorspellen aan de hand van de tulpenbol. Er waren geen garanties dat de bloem uiteindelijk mooi zou worden.<br />
<br />
Bitcoin heeft deze problemen ondervangen in het protocol. Er is vooraf vastgesteld dat er maar 21 miljoen bitcoin gemined zullen worden. Zie ook [[Bitcoin#Maximaal_21_miljoen_bitcoin|Maximaal 21 miljoen bitcoin]]. Ook zal er niet meer bitcoin gemined worden als er meer miners op springen. Zie ook [[Mining#Moeilijkheid|Mining]]. Daarnaast kunnen bitcoin niet worden gekopieerd of vernietigd en zijn eenvoudig te verdelen in kleinere eenheden.<br />
<br />
=Is Bitcoin een bubbel?=<br />
Het heeft weinig zin om 400 jaar na dato de tulpenmanie te vergelijken met Bitcoin. Bloemen en een digitale, cryptografisch beveiligde valuta hebben weinig raakvlakken. Uiteindelijk is "de Bitcoin bubbel" al meerdere keren geknapt en gaat het meer lijken op de market cycles die we al decennia kennen van de aandelenbeurs.<ref>[https://www.investopedia.com/trading/market-cycles-key-maximum-returns/], Market Cycles: The Key to Maximum Returns</ref><br />
<br />
<comments /></div>Lxer